“Hãy là sự thay đổi mà bạn muốn được thấy ở thế giới này” - Mahatma Gandhi
Khi còn là một thiếu niên, tôi say mê lý tưởng về công lý, tình yêu và lòng trắc ẩn. Đọc những lời của Martin Luther King, Jr., Mahatma Gandhi, Mẹ Teresa và các biểu tượng khác của công lý đã truyền cảm hứng cho một mong muốn tạo ra một sự thay đổi lớn trên thế giới. Những người lớn tuổi sẽ cố gắng tiết chế sự nhiệt tình của tôi bằng một liều thuốc thực tế mờ nhạt, nói những điều như, "Đó là cách mà thế giới đang vận hành," và "Con không thể thay đổi mọi người." Tôi thề tôi sẽ không bao giờ trở thành như thế. Tôi không muốn những chuyện không hay xảy ra mà ở đó tôi chỉ có thể nhắm mắt làm ngơ khi thấy người khác đang bị đối xử tàn tệ.
Tôi thực sự bước ra thế giới và bước ra khỏi trường đại học cầm chặt cuốn sách “Sức mạnh để yêu thương“ của Martin Luther King trong tay. Tôi muốn cuộc sống của mình sẽ nhằm thực hiện việc ủng hộ công lý và đấu tranh cho quyền con người. Thế giới nhanh chóng tung ra một cú đấm khiến tôi đau điếng. Sôi sục trong niềm đam mê muốn thay đổi thế giới, tôi viết một lá thư đầy tâm huyết gửi đến biên tập viên về một chủ đề sắc tộc đang ảnh hưởng đến khuôn viên trường đại học của tôi. Đáp lại là, một nhóm các cô gái cười khúc khích gọi tôi vào đêm khuya, để chế giễu - “cảm ơn” tôi vì đã trở thành “vị cứu tinh da trắng” của trường. Đó là một bài học vừa đau đớn vừa làm tôi bối rối và xấu hổ vô cùng. Niềm hân hoan để thay đổi thế giới của tôi vừa trật đường ray.
Dù vậy thì bài học đau đớn “dập mặt" đó cũng cho tôi nhiều kinh nghiệm khá quan trọng. Tôi bắt đầu học cách lắng nghe nhiều hơn và định vị được mình trong một nhóm người. Tôi học cách tha thứ cho những lỗi lầm của bản thân và tiếp tục trưởng thành. Tôi học cách hành động chậm lại và thận trọng hơn.
Sau khi “vết thương” đầu tiên của mình lành lặn, tôi chạy đi tìm người hướng dẫn. Người đàn ông này đã làm việc trong lĩnh vực công bằng xã hội trong nhiều thập kỷ. Tôi cũng muốn được trở thành người giống ông ấy, và hiểu về cuộc đời bằng trái tim hiểu biết của ông. Ông ấy chấp nhận cái lý tưởng kiên định muốn thay đổi triệt để thế giới của tôi lẫn sự tự cao thi thoảng của tôi nữa, và ông ấy khuyến khích tôi học hỏi và trưởng thành. Ông khuyến khích tôi chấp nhận bản thân mình như vốn có và tập trung lắng nghe những câu chuyện xung quanh.
Với hy vọng tạo ra sự thay đổi lớn, tôi bắt đầu làm việc với những người đang vật lộn với các vấn đề sức khỏe tâm thần, nghiện ngập, nghèo đói và vô gia cư. Tôi nghe những câu chuyện về những người không có “tiếng nói”. Những câu chuyện về sự khác biệt, phân biệt đối xử và bất công nung nấu sự kháng cự của tôi đối với thái độ ru ngủ chấp nhận sự phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính và chủ nghĩa giai cấp của xã hội. Tính phức tạp của những vấn đề này càng làm đam mê thay đổi thế giới của tôi rơi vào hoang mang.
Nhiều thập kỷ trôi qua và tôi cũng trở thành người mà tôi hằng mong muốn. Có được những kinh nghiệm và sự hiểu biết. Nhưng, sự hụt hẫng trong việc tiến trình thay đổi xã hội và thay đổi/giúp đỡ các cá nhân mang lại sự kiệt sức cùng cực cho tôi. Tâm hồn tôi bị vẩn đục bởi giận dữ và kiệt sức. Tôi đã gánh quá nhiều câu chuyện gần chạm đến trái tim mình. Những cô gái trẻ nhảy vào trong bồn tắm trong một buổi tối tìm sự an toàn khỏi những viên đạn lạc của các thành viên băng đảng đang gây chiến. Cậu bé mười lăm tuổi đã bị bạn bè nghịch dại dẫn đến cái chết của em. Chàng trai trẻ, vật lộn với tâm thần phân liệt, trôi dạt vô gia cư, và sau đó bị kết án tù dài hạn. Người đàn ông già yếu sống trong nghèo khổ ở một vùng xa xôi không một ai quan tâm.
Tôi cảm thấy như thể những nỗ lực của mình đã hoàn toàn vô ích. Loại thay đổi nào tôi từng thực hiện? Tôi đã làm một cuộc đánh giá nhanh và cảm nhận một sự mệt mỏi vì thương hại người khác đã đến mức cực điểm.
Trong thời gian này, tôi đã gặp một người đàn ông nghiện ma túy, phải vật lộn với bệnh tâm thần nặng và cứ xoay vần trong tình trạng vô gia cư và bị giam giữ. Anh ấy gây ấn tượng cho tôi cứ như một người nhạy cảm dễ tổn thương nhất mà tôi từng gặp. Vì sự tin tưởng thơ ngây, anh ấy thật dễ dàng để đồng bọn của mình ăn cắp tiền hoặc lừa anh ấy bất kỳ thứ gì. Vì tướng tá nhỏ con, anh ta đã bị gài bẫy và bị hãm hiếp. Anh ấy bị xem là kẻ lạc loài và bị hiểu lầm một cách khó tin trong xã hội và trong hệ thống tư pháp hình sự. Bất cứ khi nào tôi gặp anh ta, tôi sẽ tiếp cận với một giọng nói nhẹ nhàng và những lời động viên. Anh ấy dường như đã đáp lại hoặc nhận thấy những nỗ lực của tôi. Anh ta trở thành biểu tượng cho sự mệt mỏi vì thương hại người khác của tôi. Tôi không thể ảnh hưởng đến bất kỳ thay đổi đáng kể nào cho người đàn ông này.
Tôi cần nghỉ ngơi và cho mình một kỳ nghỉ. Trong thời gian đi nghỉ, tôi đã ghi lại danh sách những bất bình ngán ngẩm của mình về những khía cạnh của thế giới mà tôi muốn thay đổi. Mọi người trên thế giới nên được giáo dục nhiều hơn, từ bi hơn, trung thực hơn, ít phán xét hơn, chấp nhận hơn, hào phóng hơn, và bớt ích kỷ đi. Khi tôi vừa càu nhàu vừa viết nguệch ngoạc ra danh sách này, tôi cảm thấy bản thân mình đang suy nghĩ: "Thế giới đang chỉ vận hành theo cách của nó. Bạn không thể thay đổi con người".
Trong kỳ nghỉ của mình, tôi tiếp tục suy nghĩ về mục đích của mình trên thế giới. Một ý tưởng mà tôi đã luôn trằn trọc suy nghĩ về nó bắt đầu hình thành trong đầu tôi: Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi không phải thay đổi thế giới hoặc thậm chí không thay đổi được một người duy nhất? Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi chỉ đơn giản phải là những gì tôi muốn trên thế giới? Bằng cách chấp nhận thực tế là tôi không thể thay đổi thế giới, tôi cho phép mở ra không gian cho hy vọng và tiềm năng tuôn chảy trong người. Tôi cảm thấy như được cất đi một gánh nặng trong lòng, khi tôi nhận ra những mục tiêu vừa mang lại sự thỏa mãn và có thể đạt được.
Tôi đã lập một danh sách các mục tiêu cá nhân bổ sung cho mỗi mối bất bình:
Tôi sẽ giáo dục người khác bằng cách chia sẻ những câu chuyện bất công.
Tôi sẽ từ bi, tốt bụng, chân thật và cởi mở.
Tôi sẽ hào phóng và đáng tin cậy.
Tôi sẽ lắng nghe mà không phán xét và cố gắng để hiểu quan điểm của người khác.
Tôi sẽ giữ cái tôi của mình trong tầm kiểm soát và hành động với lòng bao dung khiêm tốn.
Ở cuối danh sách của tôi, tôi đã viết, “Tất cả những gì tôi có quyền kiểm soát là chính tôi. Nó đủ để tập trung vào việc thay đổi bản thân thành người mà tôi muốn thấy trên thế giới. Mọi kết quả đều tùy thuộc vào vũ trụ”.
Tôi nghĩ về người bạn dễ bị tổn thương của mình, vì vậy đã bị người khác lợi dụng. Những nỗ lực của tôi để thay đổi thế giới của anh ấy đã thất bại. Những nỗ lực của tôi để gây ảnh hưởng tạo ra các hành vi lành mạnh đã thất bại. Tuy nhiên, đối với anh ta tôi là người anh cần gặp trên thế giới. Tôi đã hoàn thành mục tiêu quan trọng này. Thay vì là biểu tượng cho sự vô ích của tôi trong việc tạo ra sức ảnh hưởng thay đổi, mối quan hệ của tôi với anh ấy trở thành biểu tượng cho sự đơn giản của việc “hiện diện” cùng một người khác, thể hiện lòng trắc ẩn với người khác.
Sau kỳ nghỉ ngơi ẩn dật, tôi trở lại làm việc với cách tiếp cận tập trung hơn vào việc chỉ hiện diện ngay trong hiện tại. Điều này mang lại cảm giác thật sự rất yên ổn. Khi tôi đi đến nơi trú ẩn của người vô gia cư, tôi đã đến thăm một nhóm đàn ông bên ngoài. Tôi thấy người bạn dễ bị tổn thương của mình đến gần và ngạc nhiên khi anh ta đang nhìn thẳng vào tôi. Anh ấy chỉ vào tôi, mỉm cười và nói với một trong những người đàn ông, “Kia là Amy”. Sau đó, anh ta đi đến người đàn ông tiếp theo và nói điều tương tự, lần lượt giới thiệu tôi giáp cả vòng tròn. Khi anh ấy đến bên tôi, anh ấy đã ôm tôi thật chặt và nói: “Tôi rất nhớ cô ”. Tôi đã ôm anh ấy lại và nói: “Tôi cũng nhớ anh”.
Tôi đã rất ngạc nhiên. Trong cái ôm đó là một sự xoa dịu nhẹ nhõm. Anh ấy đã cho tôi một món quà chữa lành tuyệt vời, xuất phát từ việc nhận ra rằng cả hai chúng tôi đã giúp đỡ lẫn nhau trong khoảnh khắc đó. Món quà tuy chỉ ngắn ngủi, nhưng hùng mạnh. Đó không phải là về việc thay đổi hoặc cải thiện bất cứ điều gì, mà là chấp nhận và hỗ trợ lẫn nhau. Cho phép khoảnh khắc đó trở nên đủ đầy.
Chúng ta có thể tập trung vào sự thay đổi, cho bản thân và những người khác, như một lý tưởng hoặc một mục tiêu. Làm việc dựa trên lý tưởng thay đổi có một vị trí hữu ích trong cuộc sống. Tuy nhiên, đối với tôi, sự xoa dịu là hãy nâng cao tầm quan trọng của việc “chỉ là đang hiện diện” ngang với mức độ quan trọng tương tự như “thay đổi hoặc sửa chữa” và chuyển vai trò của tôi từ vị cứu tinh sang bạn bè. Sự thay đổi này đang khẳng định cho tất cả mọi người, bao gồm cả bản thân tôi và đặc biệt là những người luôn được nhìn nhận là cần phải thay đổi. Không gian đó của sự hiện diện và chấp nhận là nơi chữa lành có thể diễn ra.
Người dịch: Hải Yến ; Người biên tập: Anh Đào Lê
Chuyên gia review: Đang review bởi chuyên gia: www.compassion.vn/expert
Hình thức dịch: Dịch & biên tập theo hình thức crowdsourcing tại www.compassion.vn/crowdsourcing - Cộng tác làm nội dung tại đây
Comments